Seksualni dimorfizam u veličini i obliku mosorskog guštera [Dinarolacerta mosorensis (Kolombatović, 1886)] (squamata: lacertidae) na primeru populacije sa planine Lovćen (Crna Gora)

Abstract

Sexual differences in size and shape of the Mosor rock lizard, Dinarolacerta mosorensis (Kolombatović, 1886), from Lovćen Mountain (Montenegro) were examined on the basis of the intersex variation pattern of nine morphometric, eight pholidotic, and four qualitative traits. Sexual dimorphism was apparent for all morphometric characters except snout-vent length, while scalation and dorsal pattern exhibited small differences between sexes. The value of the sexual size difference (SSD) index based on snout-vent length was 1.028. The sex-specific allometric slopes for head dimensions and interlimb distance significantly diverged. Head dimensions, especially head height, showed strong positive allometry in males, while interlimb distance was the only character which showed positive allometry in females. Generally, males had significantly greater body size than females. This was true of all body measurements except interlimb distance. The influence of sexual and natural selection on the examined traits is discussed.

U ovom radu analiziran je seksualni dimorfizam mosorskog guštera Dinarolacerta moso rensis (Kolombatović, 1886) sa planine Lovćen. Nivo razlika između polova utvrđen je na osnovu analize varijabilnosti devet morfometrijskih, četiri kvalitativna i osam karaktera folidoze. U ovoj populaciji utvrđen je izražen seksualni dimorfizam za većinu analiziranih morfometrijskih karaktera, izuzev za dužinu trupa. Mužjaci i ženke se malo razlikuju u pogledu merističkih i kvalitativnih karaktera. Indeks seksualnog dimorfizma izražen preko dužine trupa iznosi 1,028. Analiza alometrijskih odnosa pokazala je da se mužjaci i ženke značajno razlikuju u dimenzijama glave i dužini razmaka između ekstremiteta. Dimenzije glave, posebno visina glave, imaju izraženu pozitivnu alometriju kod mužjaka, dok je kod ženki dužina razmaka između ekstremiteta osobina sa najizraženijom pozitivnom alometrijom. U odnosu na veličinu tela, mužjaci se odlikuju značajno većim vrednostima svih morfometrijskih karaktera osim dužine razmaka između ekstremiteta koji je značajno veći kod ženki. Razmatrani su uticaji seksualne i prirodne selekcije na date osobine.