Koncentracije lipidnih peroksida i glutationa u jetri i belom mišiću oslića (Merluccius merluccius L.) i arbuna (Pagellus erythrinus L.) iz Jadranskog mora

Abstract

Fish are the most important organisms used in biomonitoring of aquatic ecosystems. Parameters of oxidative stress in fish tissues represent significant biomarkers in the assessment of the status of environment. Specimens of hake (Merluccius merluccius L.) and sea bream (Pagellus erythrinus L.) were collected at the end of May 2005 from the locality in front of sea-port Bar (South Adriatic Sea). Parameters of oxidative stress (concentration of lipid peroxidase - LP and reduced glutathione - GSH) were determined in the liver and white muscle of hake and sea bream. Physical-chemical parameters (salinity, concentration of dissolved oxygen and temperature) were determined in water of the investigated locality. Obtained results showed that the concentration of LP was higher in liver of hake and sea bream in comparison to white muscle. However, significantly higher concentration of GSH was found in white muscle of hake and sea bream in comparison to liver. These changes of oxidative stress parameters point to tissue specificity, which is the consequence of different metabolic and antioxidative activity. Inter-specific differences were also established. Higher concentrations of LP and GSH in liver of hake and in white muscle of sea bream were recorded, due to the changes of physical-chemical parameters of environment. The intensity of oxidative stress in liver of hake and sea bream was higher in comparison to muscle.

Ribe predstavljaju najznačajnije organizme koji se koriste u biomonitoringu vodenih ekosistema. Parametri oksidacionog stresa u tkivima riba predstavljaju značajne biomarkere u proceni stanja životne sredine. Krajem maja 2005. godine uzorkovane su jedinke oslića (Merluccius merluccius L.) i arbuna (Pagellus erythrinus L.) sa lokaliteta ispred luke Bar (Južni Jadran). Parametri oksidacionog stresa (koncentracija lipidnih peroksida - LP i redukovani glutationa - GSH) su određivani u tkivima jetre i belog mišića oslića i arbuna. U vodi ispitivanog lokaliteta određivani su i fizičko-hemijski parametri (salinitet, koncentracija rastvorenog kiseonika i temperatura). Dobijeni rezultati su pokazali da je koncentracija LP veća u jetri oslića i arbuna u odnosu na belo mišićno tkivo. Međutim, zabeležena je znatno veća koncentracija GSH u belom mišiću i oslića i arbuna u odnosu na jetru. Ovakve promene parametara oksidacionog stresa ukazuju na tkivnu specifičnost, kao posledica različite metaboličke i antioksidacione aktivnosti. Ustanovljene su i interspecijske razlike, zabeležena je veća koncentracija LP i GSH u jetri oslića, kao i u belom mišiću arbuna, kao posledica promena fizičko-hemijskih parametara sredine i prisustva polutanata. Intenzitet oksidacionog stresa u jetri oslića i arbuna je bio viši u odnosu na mišiće.